Thuật ngữ

Tác nhân

Thuật ngữ Tiếng Anh: 
Agent

Nói một cách không chính thức, "tác nhân" là bất cứ thứ gì có hành động có thể được hiểu là được hướng đến việc đạt được một mục tiêu.

Một cách để xác định tác nhân là hỏi hệ thống sẽ hành xử như thế nào nếu môi trường của nó thay đổi. Ví dụ, hãy tưởng tượng một hệ thống đưa ra lời khuyên, nhưng (vì lý do nào đó) mọi người bắt đầu liên tục làm ngược lại những gì hệ thống đề xuất. Nếu hệ thống không có tính tác nhân, nó sẽ tiếp tục đưa ra lời khuyên tương tự, nhưng nếu nó là một tác nhân với mục tiêu giúp mọi người thành công, nó sẽ bắt đầu đưa ra lời khuyên ngược lại.

Một số nhà nghiên cứu tập trung vào khả năng của hệ thống trong việc tự hành động trong thế giới. Ví dụ, Richard Ngo cho rằng có sáu yếu tố góp phần tạo nên tính tác nhân của một hệ thống:

  1. Tự nhận thức: nó hiểu rằng nó là một phần của thế giới và hành vi của nó có tầm ảnh hưởng đến thế giới;
  2. Lập kế hoạch: nó xem xét một loạt các chuỗi hành vi có thể xảy ra (gọi là “kế hoạch”), bao gồm cả các kế hoạch dài hạn;
  3. Lý luận hệ quả: nó quyết định kế hoạch nào là tốt nhất bằng cách xem xét giá trị của kết quả mà chúng mang lại;
  4. Quy mô: sự lựa chọn của nó phản ứng nhạy cảm đến tác động của các kế hoạch trên phạm vi rộng và thời gian kéo dài;
  5. Tính nhất quán: nó có sự thống nhất từ bên trong để thực hiện kế hoạch mà nó đánh giá là tốt nhất;
  6. Tính linh hoạt: nó có thể điều chỉnh kế hoạch một cách linh hoạt khi tình huống thay đổi, thay vì chỉ tiếp tục các mẫu hành vi cũ.

Những đặc điểm này là những thuộc tính riêng biệt của con người, cùng nhau mô tả khả năng tác nhân của con người. Từ góc độ này, khả năng tác nhân không phải là một khái niệm nhị phân; thay vào đó, nó tồn tại như một phổ dọc theo các chiều này, và các hệ thống khác nhau có thể có bất kỳ sự kết hợp nào của chúng.

Ngoài những bất đồng về đặc tính nào là một phần của tác động, còn có những bất đồng về việc liệu có sự phân biệt khách quan giữa tác nhân và phi tác nhân hay không: liệu mọi thứ trên thế giới đều là cái này hay cái kia, hay tác động (chỉ) là một "quan điểm" mà người quan sát có thể có đối với một hệ thống như một cách để hiểu và dự đoán hành vi của hệ thống đó? Ví dụ về tác nhân dưới góc độ là một lập trường, chúng ta có thể coi một con người khác tác nhân vì chúng ta không biết tất cả các yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến quyết định của họ; nghĩa là, chúng ta có thể diễn giải hành vi của họ thông qua việc hiểu mục tiêu mà họ đang theo đuổi.

Tuy nhiên, một siêu trí tuệ có thể dự đoán hoàn toàn hành vi của con người dựa trên sự hiểu biết cơ học về tâm lý của họ sẽ không liên tưởng đến họ như một tác nhân; nó sẽ không cần đặt ra "mục tiêu" để hiểu hành vi của họ. Thay vào đó, chúng ta chỉ là một cơ chế khác hoạt động như vậy nếu bạn cung cấp cho nó một số đầu vào.

Kế hoạch nghiên cứu cơ sở tác nhân tập trung vào việc định nghĩa và làm rõ các đặc tính của tác nhân và xác định các đặc tính đó trong hệ thống. Tuy nhiên, vì thuật ngữ "tác nhân" có nhiều định nghĩa khác nhau trong các lĩnh vực khác nhau, một số người1 cho rằng tập trung vào "tác nhân" theo bản thân nó có thể gây hiểu lầm và thay vào đó, họ tập trung vào các khái niệm có định nghĩa rõ ràng hơn như "tối ưu hóa".

Định nghĩa gốc được đăng trên: